Op gewone boeketten zitten gemiddeld 25 restanten van pesticiden, blijkt uit onderzoek van Greenpeace (2014) en PAN, Pesticide Actie Netwerk Nederland (2022). Van deze stoffen is 30% niet toegelaten in Nederland. En sommige zijn al twintig jaar verboden. Een niet-biologisch boeket kan dus een ‘gifbommetje’ zijn.
Hoe verspreiden pesticiden zich?
Nederland is in Europa een grootverbruiker van pesticiden. Pesticiden zijn goedkoop en werken goed. Maar gif blijft niet ‘netjes liggen’ waar het gespoten wordt. Het verspreidt zich via water en door de lucht. Het is te vinden in steden en dorpen, in woonwijken, in ons huis, in onze kleren. De organisatie ‘Meten is Weten’ constateert in 2024 dat er ‘een nevel van bestrijdingsmiddelen’ over ons land ligt.
Wat zijn de gevolgen van die pesticiden?
Al 75% van de vlinders en andere insecten is de afgelopen 25 jaar verdwenen. De bestuiving van planten en bijv. fruitbomen komt in gevaar. Het gif is ook gevaarlijk voor mensen. Het wordt in verband gebracht met bijv. kanker, geboorteafwijkingen, dementie en Alzheimer. En het wordt steeds moeilijker voor waterschappen om ons van gifvrij drinkwater te voorzien. Ons drinkwater wordt minder veilig en duurder.
Wat zegt de regelgeving hierover?
Natuurlijk zijn er wetten en regels die hierover gaan. Maar de overheid maakt die vaak in overleg met de producenten van de ‘gewasbeschermingsmiddelen’ en met de grote telers. En die dragen daarvoor soms onderzoeken aan uit dubieuze bronnen. Een manier die helaas bekend is van de tabaksindustrie. De huidige regels zijn daarom vooral opgesteld in het belang van de producenten en de grote telers.
Wat doet onze gezondheidsraad?
De gezondheidsraad geeft onafhankelijk advies geven aan de overheid op gebied van volksgezondheid. De gezondheidsraad adviseert om het voorzorgsprincipe te hanteren. Dat betekent middelen pas toestaan als bewezen is dat ze ook op lange termijn ongevaarlijk zijn. Helaas is dat advies niet overgenomen. De industrie zegt dat er eerst meer onderzoek moet plaatsvinden.
Een voorbeeld uit Drenthe
In Drenthe hadden bewoners het voor elkaar gekregen dat een lelieteler geen gewasbeschermingsmiddelen mocht spuiten bij een woonwijk. Maar lelieteelt kan niet zonder extreem veel gif. In hoger beroep is het verbod helaas van tafel geveegd. Middelen die toegestaan zijn mogen gebruikt worden, stelde de rechter. Dat kan waar zijn, maar dat maakt duidelijk dat deze regels vooral producenten beschermen. En niet de burgers.
Is er dan geen controle op overtredingen?
Wie te hard of door rood licht rijdt, krijgt een forse boete. De pakkans bij verkeersovertredingen is groot en de boetes zijn hoog. Dat zorgt voor onze veiligheid.
Ook voor telers gelden regels. De Nederlands Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) is ook toezichthouder in de sierteelt. De NVWA stelt dat die regels onvoldoende worden nageleefd. Bij meer dan de helft van de telers zijn overtredingen vastgesteld. De overtreder krijgt vaak een waarschuwing, en pas bij hardnekkig herhaalde overtredingen is er een – lage – boete. De pakkans is dus klein en de boete is laag. Dat helpt niet om de veiligheid te vergroten.
Is er een oplossing?
De oplossing ligt voor een deel bij de politiek, goede wetgeving en toezien op het handhaven ervan. Maar ook wij kunnen een steentje bijdragen: vraag om biologische planten en bloemen.
Heeft mijn bloemist biologische bloemen?
Als de vraag toeneemt, wordt het voor de bloemist aantrekkelijk om biologisch in te kopen. En daardoor wordt het voor de teler interessanter om biologisch te kweken. Misschien duurt het even voordat je favoriete bloemist ze opneemt in het aanbod. Maar hou vol, blijf erom vragen. De aanhouder wint.
Waar kan ik nu al biologische bloemen kopen?
Hier vind je een lijst.
Kan ik altijd verse biologische bloemen kopen?
Bloemen zijn seizoensproducten, net als aardbeien en kersen. Bloemen die buiten het seizoen worden aangeboden zijn vaak geproduceerd in Afrika. Dat gaat ten koste van de gezondheid en het milieu daar. Vervolgens zijn de bloemen met het vliegtuig naar Nederland getransporteerd.
Biologische bloemisten en kwekers bieden buiten het seizoen vaak droogbloemen en mooie takken met verkleurde bladeren en bessen aan. Zo leef je in het ritme van de seizoenen.
Wat is de ambitie van stichting Gifvrije bloemen?
Onze droom is dat alle bloemen die je ziet biologisch geteeld zijn, zonder pesticiden. De boeketten bij de bloemist, de supermarkt, de markt, het tankstation en internetwinkels.
Veilig voor ons en voor de wereld om ons heen.
Een eerste stap is dat iedereen kan kiezen voor biologisch. Dat iedereen in de eigen woonplaats de mogelijkheid heeft om biologische bloemen te kopen. Het liefst in het eigen winkelcentrum, bij de eigen bloemist, markt of supermarkt. Dan zou het mooi zijn als je in één oogopslag ziet welke bossen biologisch en veilig zijn. Zodat je gemakkelijk kunt kiezen voor biologisch.
Daar zetten wij ons voor in, graag samen met jou.
Kan ik meedoen?
Zeker. Als koper kan je bij je bloemist vragen om biologische bloemen. Als lid van stichting Gifvrije bloemen: sluit je aan en start een lokale groep. Neem via het formulier contact op en we vertellen je meer.
Koop gifvrij
Koop gifvrij
Koop gifvrij
Koop biologisch
Koop biologisch
Koop biologisch
